Göğüs Ağrısı Nedenleri ve Tedavisi

Prof. Dr. Ramazan Akdemir

Göğüs ağrısı, toplumda en sık karşılaşılan ve en fazla endişeye neden olan şikâyetlerden biridir. Birçok kişi bu ağrıyı kalp kriziyle ilişkilendirir ki bu her zaman yanlış değildir. Ancak her göğüs ağrısı kalp hastalığına bağlı değildir. Bu yazıda, göğüs ağrısının en yaygın nedenlerini, ne zaman ciddiye alınması gerektiğini ve nasıl tedavi edildiğini sade bir dille ele alacağız.

Göğüs Ağrısı Nedir?

Göğüs ağrısı, göğüs boşluğunda hissedilen rahatsızlık, baskı, yanma, batma ya da sıkışma hissi olarak tanımlanabilir. Bu ağrı kısa sürebileceği gibi, uzun süren ve günlük yaşamı etkileyen bir karakterde de olabilir. Ağrının nedeni, kalp, akciğerler, yemek borusu, kas-iskelet sistemi veya mide gibi farklı organlara bağlı olabilir.

1. Kalp Kaynaklı Göğüs Ağrıları

a) Kalp Krizi (Miyokard İnfarktüsü)

Kalp krizleri, kalbe giden damarlardan birinin tıkanmasıyla oluşur. Göğüs ortasında baskı, sıkışma, yanma şeklinde bir ağrı ile kendini gösterir. Ağrı kola, boyuna, çeneye yayılabilir. Genellikle terleme, nefes darlığı, mide bulantısı eşlik eder.

b) Angina Pektoris (Göğüs Darlığı)

Kalp damarlarının daralmasına bağlı gelişen, eforla ortaya çıkan ve dinlenince geçen göğüs ağrısıdır. Genelde 5-10 dakika sürer ve tekrar eder.

c) Kalp Zarı İltihabı (Perikardit)

Göğüste bıçak saplanır tarzda, derin nefes almakla artan, genellikle otururken hafifleyen ağrıdır. Viral enfeksiyonlardan sonra görülebilir.

2. Akciğer Kaynaklı Göğüs Ağrıları

a) Zatürre (Pnömoni)

Ateş, öksürük ve balgamla birlikte göğüs ağrısı yapabilir. Özellikle derin nefes alırken batma hissi olabilir.

b) Akciğer Zarı İltihabı (Plevrit)

Göğüs kafesinin yan tarafında, keskin ve bıçak gibi bir ağrı hissedilir. Derin nefes almakla belirginleşir.

c) Pulmoner Emboli (Akciğer Damarı Tıkanıklığı)

Ciddi ve hayati bir durumdur. Aniden başlayan göğüs ağrısı, nefes darlığı ve bazen bayılmayla kendini gösterir. Bacak toplardamarlarında oluşan pıhtının akciğere atmasıyla meydana gelir.

3. Mide ve Yemek Borusu Kaynaklı Ağrılar

a) Reflü (GERD)

Mide asidinin yemek borusuna kaçması sonucu, göğüste yanma, ekşime ve bazen boğazda acı su gelmesiyle belirti verir. Özellikle yemeklerden sonra ve yatarken artar.

b) Yemek Borusu Spazmı veya İltihabı

Yutkunma sırasında veya hemen sonrasında göğüste ağrıya neden olabilir. Kalp ağrısına benzerlik gösterebilir.

4. Kas-İskelet Sistemi Kaynaklı Ağrılar

a) Kas Zorlanmaları veya Kaburga Ağrıları

Travma, aşırı egzersiz veya yanlış pozisyonda oturmak, göğüs kaslarında ağrıya neden olabilir. Hareket etmekle, dokunmakla artar.

b) Kostokondrit (Kaburga Kıkırdağı İltihabı)

Özellikle genç erişkinlerde görülür. Göğüs ön duvarında, baskıyla artan lokalize ağrı ile karakterizedir.

5. Psikolojik Kaynaklı Göğüs Ağrıları

Anksiyete (kaygı bozukluğu) veya panik ataklar, göğüs ağrısına neden olabilir. Genellikle genç yaşlarda görülür. Kalp çarpıntısı, nefes alamama hissi ve terleme eşlik eder. Fiziksel bir neden olmamasına rağmen şiddetli olabilir.

Göğüs Ağrısı Ne Zaman Ciddiye Alınmalı?

Aşağıdaki durumlar varsa, vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır:

• Göğüs ağrısı aniden ve şiddetli başladıysa

• Ağrı kola, boyuna veya sırta yayılıyorsa

• Terleme, bulantı, baş dönmesi eşlik ediyorsa

• Nefes darlığı ile birlikteyse

• Ağrı 15 dakikadan uzun sürüyorsa

• Daha önce kalp hastalığı öykünüz varsa

Unutmayın, kalp krizi zamanla yarışılan bir durumdur. Erken müdahale hayat kurtarır.

Göğüs Ağrısında Tanı Nasıl Konur?

Tanı için doktorunuz aşağıdaki yöntemleri kullanabilir:

• Ekokardiyografi: Kalbin görüntülenmesi

• EKG (Elektrokardiyogram): Kalp ritmi ve elektriksel aktivitenin değerlendirilmesi

• Kan Testleri: Kalp enzimleri, iltihap belirteçleri

• Akciğer Röntgeni

• Gerekiyorsa BT anjiyo, efor testi veya koroner anjiyografi

Göğüs Ağrısında Tedavi Seçenekleri

Tedavi altta yatan nedene göre değişiklik gösterir.

• Kalp Krizi: Acil müdahale, yoğun bakım, stent veya ilaç tedavisi

• Reflü: Asit baskılayıcı ilaçlar, diyet düzenlemesi

• Kas ağrısı: Dinlenme, ağrı kesici ve kas gevşeticiler

• Panik atak: Psikolojik destek ve gerektiğinde ilaç tedavisi

• Akciğer embolisi: Antikoagülan (kan sulandırıcı) tedavi

Doğru tanı konulmadan rastgele ilaç kullanmak tehlikelidir.

Göğüs Ağrısından Korunmak İçin Öneriler

• Kalp damar sağlığınızı koruyun: Sigara içmeyin, tansiyon, şeker ve kolesterolünüzü kontrol altında tutun.

• Dengeli ve düzenli beslenin, aşırı yağlı ve asitli gıdalardan kaçının.

• Düzenli egzersiz yapın.

• Stresten uzak durmaya çalışın, uyku düzeninize dikkat edin.

• Göğüs ağrınız olduğunda “geçer” diye beklemeyin; ihmal etmeyin.

Sonuç

Göğüs ağrısı, ciddi bir durumun habercisi olabileceği gibi, basit bir kas ağrısından da kaynaklanabilir. En önemli nokta, bu ayrımı bir hekimin yapması gerektiğidir. Erken tanı ve doğru müdahale hayat kurtarır. Sağlığınızı ciddiye alın, özellikle göğüs bölgesinde rahatsızlık hissediyorsanız mutlaka bir uzman görüşü alın.

Video1: https://youtube.com/shorts/Ai_sr7DIz3I?feature=shared

Video2: https://youtube.com/shorts/ewYl5qf2MHo?feature=shared

Video3: https://youtube.com/shorts/Ksrgdm6TT88?feature=shared

Kaynakça:

• Mayo Clinic – Chest Pain Causes

• American Heart Association – Heart Attack Symptoms

• Türkiye Kardiyoloji Derneği – Göğüs Ağrısı Bilgilendirme Broşürü